Nghi liên là một xã ngoại ô thành phố Vinh, sản xuất chủ yếu là nông nghiệp, dịch vụ. Đời sống nhân dân còn có nhiều khó khăn, toàn xã có tổng số dân là 10.000 người, 1.950 hộ, diện tích tự nhiên 946,76ha, phân bố dân cư thành 10 xóm. Năm 1998 được nhà nước tặng thưởng danh hiệu cao quý"Anh hùng lực lượng vũ trang". Năm 1993 được nhận Huân chương Lao động hạng Ba. Năm 2002 nhận Huân chương Lao động hạng Nhì; năm 2003 đạt Danh hiệu xã Văn hóa đầu tiên của Tỉnh Nghệ An. Năm 2014 đạt Danh hiệu Nông thôn mới và đuợc đón Chủ tịch nước Trương Tấn Sang về thăm.

Nghi Liên là một xã giàu truyền thống lịch sử, văn hóa và hiếu học. Trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa, Đảng bộ, chính quyền nhân dân xã Nghi Liên luôn năng động khai thác mọi tiềm năng, thế mạnh để phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội. Là địa bàn có nhiều cơ quan, doanh nghiệp, trường học, có đường sắt Bắc- Nam, đường quốc lộ 1A chạy qua và có sân bay Vinh.

Nghi Liên rất chăm lo đến sự nghiệp giáo dục .Tập trung đầu tư cơ sở vật chất đầy đủ và khang trang cho ba trường học . Chất lượng giảng dạy và học tập của các trường được xếp tốp đầu của thành phố. Cả ba trường đã đạt chuẩn quốc gia mức độ 2 .

Hiện nay xã đã đạt chuẩn phổ cập Tiểu học và THCS trong độ tuổi đang tiến tới phổ cập THPT.

- Hoạt động của khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập trong những năm qua được cấp trên đánh giá là đơn vị xuất sắc toàn thành phố và Tỉnh nghệ An. Đã được Bộ giáo dục - Đào tạo, Trung ương hội, Ủy ban nhân dân Tỉnh Nghệ An tặng bằng khen. Ủy ban nhân dân Thành phố và Tỉnh hội, Thành hội tặng nhiều giấy khen.

- Phong trào khuyến học, khuyến tài, XDXHHT của Xã nghi Liên đã được Đài truyền hình Việt Nam ghi hình và đưa tin trên kênh VTV1 năm 2016.

- Xóm Bắc Liên, Xã Nghi Liên nằm ở phía Bắc cửa ngõ Thành phố Vinh. Có diện tích tự nhiên 80 ha với dân số 958 người, 295 hộ. Đơn vị đã đạt danh hiệu làng văn hóa cấp Tỉnh từ năm 2000. Chi bộ và các đoàn thể mặt trận luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được xếp tốp đầu của xã. Đời sống nhân dân chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp, chăn nuôi, dịch vụ ngành nghề, buôn bán nhỏ. Thu nhập đầu người một năm đạt 47 triệu đồng một người / năm. Trong phong trào xây dựng nông thôn mới xóm đã đạt 19/19 tiêu chí nông thôn mới. Hệ thống đường sá kênh mương được nhựa hóa , bê tông hóa. Các thiết chế văn hóa được xây dựng đầy đủ có sân bóng đá , bóng chuyền , nhà văn hóa khang trang, hệ thống đèn chiếu sáng và loa phóng thanh đầy đủ đảm bảo cho sinh hoạt. Phong trào xây dựng đời sống văn hóa, đô thị văn minh được đẩy mạnh. Đường làng ngõ xóm luôn xanh, sạch đẹp, dọc các tuyến đường tròng các bồn hoa, cây cảnh. Phong trào văn nghệ - TDTT được nhân dân hưởng ửng. Phong trào đi bộ ,thể dục dưỡng sinh, ca múa hát tập thể, bóng chuyền bóng đá triển khai thường xuyên hàng ngày. Tham gia các chương trình lễ hội ở xã đạt giải cao. Việc hiểu hỉ và lễ mừng thọ đầu năm được tổ chức theo nếp sống văn minh. Công tác an ninh - trật tự an toàn xã hội luôn luôn được giữ vững. Trong xóm không có hiện tượng nghiện hút và các hiện tượng tiêu cực khác, Tỷ lệ mỗi năm đạt gia đình Văn hóa trên 98%. Đời sống nhân dân ngày được một cải thiện. Phong trào toàn diện của xóm được trên đánh giá hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.

Phong trào xây dựng và phát triển khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập được chi bộ , đoàn thể mặt trận và nhân dân hết sức quan tâm.

1. Công tác tuyên trưyền để nâng cao nhận thức cho nhân dân về khuyến học, khuyến tài, XDXHHT.

- Chi ủy, chi bộ đã tổ chức triển khai chỉ thị 11 của Bộ chính trị, QĐ281- 2014/ TTG của Thủ tướng chính phủ và QĐ 1360 - 2015/ QĐ UBND VX Tỉnh Nghệ An và QĐ số 1960/ 2015 của UBND Thành phố Vinh và đề án số 18- 2015 ĐU về công tác khuyến học khuyến tài XDXHHT đến tận mỗi Đảng viên và nhân dân. Do đó phong trào đã được đẩy mạnh và nhân dân hưởng ửng mạnh mẽ.

2, Phong trào xây dựng cộng đồng học tập, dòng họ học tập, gia đình học tập:

a. Phong trào xây dựng cộng đồng học tập

Chi ủy chi bộ, ban công tác mặt trận xem đây là nội dung trọng tâm của công tác khuyến học khuyến tài.

Chi ủy chi bộ đã tập trung chỉ đạo xây dựng tổ chức Hội và phát triển hội viên. Đến nay toàn xóm đã có 300 hội viên ( có hộ có 2 hội viên) so với số hộ của xóm đạt tỷ lệ 101%. So với dân số đạt tỷ lệ 31%. Đây là một tỷ lệ rất cao so với mặt bằng chung của xã và Thành phố. Các hoạt động của cộng đồng đã đi vào nề nếp và có chiều sâu.

Chi ủy và ban công tác mặt trận xóm chỉ đạo hội khuyến học xóm có kế hoạch quản lý học sinh với phương châm "Rà từng hộ, gõ cửa từng nhà". Kịp thời động viên và phát hiện những gương điển hình về nuôi dạy con cái và học hành của con em. Đặc biệt phát hiện kịp thời và có kế hoạch phối hợp với các gia đình ngăn chặn kịp thời các hiện tượng hư hỏng của con em. Hội còn tổ chức cho các em trong xóm tham quan du lịch trong dịp hè. Tổ chức các lớp học tiếng Anh, Võ Ka Ra Te cho con em trong xóm. Tuyên truyền trong nhân dân và con em thực hiện tốt văn hóa khi tham gia giao thông, ngăn chặn các vụ việc trẻ em đuối nước. Hằng năm cộng đồng phát động hội viên đăng ký các danh hiệu " Gia đình học tập tiêu biểu". Cuối năm tổ chức bình bầu biểu dương khen thưởng các gia đình dòng họ nhân ngày đai đoàn kết dân tộc.

Kêt hợp với các đoàn thể phụ nữ, hội cựu chiến binh, đoàn thanh niên, hội người cao tuổi hàng năm tổ chức đi tham quan du lịch. Động hội viên tham gia các lớp học về phổ biến khoa học kỹ thuật trong sản xuất, chăn nuôi, trồng hoa cây cảnh, trồng rau an toàn…, nghe thời sự, đài báo phổ biến chính sách pháp luật để nâng cao kiến thức.

Cộng đồng đã tổ chức tốt phong trào khuyến học, khuyến tài: Hưởng ứng tháng khuyến học và tết khuyến học hàng năm do hội khuyến học tỉnh Nghệ An phát động. Đây là dịp để cha mẹ, ông bà và mọi người dân chuẩn bị mọi điều kiện tốt nhất để con em vào năm học mới trong điều kiện dịch bệnh covid 19. Đây cũng là dịp để huy động sự đóng góp của con em vào quỹ khuyến học. Ngoài ra cộng đồng khuyến học phát động cho các gia đình thực hiện phong trào con lợn, con gà, bụi chuối khuyến học. Đầu năm học mới hội tổ chức phát thưởng cho các em có thành tích cao trong học tập và cấp học bổng cho các em có hoàn cảnh khó khăn. Vào 19h hàng ngày hội thực hiện tiếng kẻng khuyến học để các gia đình dành không gian cho con em học bài buổi tối.

b. Xây dựng dòng họ học tập

Thực hiện chủ trương của ban văn hóa, hội khuyến học xã về việc xây dựng dòng họ văn hóa và dòng họ học tập. Chi ủy và ban công tác mặt trận chỉ đạo cộng đồng học tập tổ chức vận động 6 dòng họ trên địa bàn xóm đăng ký dòng họ văn hóa và dòng họ học tập. Thành lập ban khuyến học các dòng họ hàng năm các dòng họ tổ chức huy động quỹ khuyến học từ 5 đến 10 triệu đồng, có dòng họ huy động được trên 10 triệu đồng như họ Nguyễn Huy tổ chức phát thưởng cho con cháu trong dòng họ nhân ngày giỗ tổ. Các dòng họ đã có nhiều biện pháp để động viên con cháu phát huy truyền thống hiếu học của dòng họ mình. Họ nguyễn Huy nhờ làm tốt công tác khuyến học được UBND tỉnh tặng bằng khen, tỉnh hội, UBND thành phố, UBND xã tăng nhiều giấy khen

c. Phong trào xây dựng gia đình học tập

Đây là nhiệm vụ trọng tâm xuyên suốt của công tác khuyến học, hội đã làm tốt công tác tham mưu cho cấp ủy, ban công tác mặt trận xóm đăng ký GĐVH, kết hợp với việc đăng ký gia đình học tập. 100% gia đình đăng ký phấn đấu đạt gia đình học tập tiêu biểu. Hội đã phổ biến đến các gia đình tiêu chuẩn gia đình học tập theo QĐ 281 TTg.

Phát động trong cộng đồng thực hiện nếp sống văn minh ông bà cha mẹ mẫu mực để làm gương cho con cháu noi theo.

Trong phong trào tự học, tự nâng cao trình độ nhiều gia đình tất cả các thành viên đều có trình độ đại học và sau đại học. Nhiều gia đình mặc khó khăn về kinh tế vẫn quyết tâm đầu tư cho con em học tập. Tiêu biểu trong phong trào này có gia đình em Đặng Thị Huyền Trang cha mẹ bị bệnh hiểm nghèo qua đời ba chị em được sự hỗ trợ của hội khuyễn học xã, các đoàn thể chính trị, các nhà hảo tâm, bà can lối xóm, chi họ đã phấn đấu học tập đến nay em Trang đã học xong đại học, hai em còn lại đang học đại học và PTTH.. và nhiều gương điển hình khác.

3. Công tác xây dựng quỹ khuyến học và tổ chức phát thưởng

Chi ủy, ban công tác mặt trận đã phát đông tất cả các gia đình ủng hộ tự nguyện vào quỹ khuyến học. Bình quân 50 ngìn đồng hộ/ năm ước đạt khoảng 10 triệu đồng / năm. Thực hiện tháng khuyến học, tết khuyến học hội đã thu được 10-15 triệu đồng do con em về quê ủng hộ. Số tiền này dùng để phát thưởng và cấp học bổng cho con em trong xóm. Hàng năm vào dịp đầu năm học hội tổ chức phát thưởng cho con em có thành tích trong học tập. Mức thưởng đối với học sinh giỏi quốc gia, thủ khoa đại học là 500 ngìn đồng/ HS, học sinh đỗ đại học và HS giỏi tỉnh là 300 ngìn đồng/ HS, HS giỏi cấp thành phố là 200 ngìn đồng/ HS, HS giỏi cấp trường là 100 ngìn đồng/ HS. Ngoài ra hội còn cấp từ 3-5 suất học bổng cho các em có hoàn cảnh khó khăn với mức 500 ngìn đồng/ HS. Phần thưởng tuy không lớn nhưng đã khích lệ được tinh thần học tập và làm cho phong trào học tập trong xóm lên cao.

4. Chất lượng học tập được giai đoạn 2016 – 2020

Dưới sự lãnh đạo của chi ủy chi bộ cùng các đoàn thể xóm Bắc Liên trong công tác khuyến học khuyến tài XDXHHT giai đoạn 2016 - 2020 xóm Bắc Liên đã đạt được thành tích cụ thể như sau:

Toàn xóm có 02 tiến sỹ; 16 em trình độ sau đại học, hàng trăm em trình độ đại học, 02 em đạt học sinh giỏi cấp quốc gia, 03 đậu thủ khoa đại học 05 là HS giỏi cấp tỉnh, 10 là HS giỏi cấp thành phố và rất nhiều em đạt học sinh giỏi cấp trường.

Với những kết quả đã đạt được nêu trên xóm Bắc Liên đã được UBND tỉnh tặng bằng khen, UBND thành phố tỉnh hội, thành hội, UBND xã tặng nhiều giấy khen. Được báo cáo điển hình cấp tỉnh và thành phố.

5. Phương hướng phấn đấu và những đề xuất

Để tiếp tục phấn đấu đưa công tác khuyến học khuyến tài XDXHHT trong những năm tiếp theo đạt được những thành tích cao theo kịp với sự phát triển của cuộc cách mạng KHKT 4.0.

- Xây dựng tổ chức hội vững mạnh đi vào chiều sâu

- Tiếp tục củng cố phong trào cộng đồng, dòng họ, gia đình học tập, xây dựng xã hội học tập.

Đề xuất:

- Cấp ủy chính quyền các cấp cần quan tâm hơn nữa đến công tác khuyến học, chế độ chính sách cho những người làm công tác khuyến học.

Nguyễn Huy Liên

Xã Nghi Liên, Tp.Vinh